Een ritje en een praatje

Maandag 27 november 2023

Even naar een verjaardag of het ziekenhuis: dat kan lastig zijn als u geen auto heeft. Daarom is ANWB AutoMaatje opgezet. In Sevenum, waar ANWB de handen ineensloeg met KBO en de gemeente, is de service een succes.

‘Als ik met een klant in de auto zit, ontstaan vaak de mooiste gesprekken.’ Wat Peter Lalieu betreft snijdt het mes van ANWB AutoMaatje aan twee kanten. Niet alleen worden mensen zonder auto van A naar B geholpen, maar ook is de vervoersservice een sociale aangelegenheid voor zowel de chauffeur als de klant. Lalieu is als voorzitter van KBO Sevenum nauw betrokken geweest bij het opzetten van AutoMaatje in zijn woonplaats. ‘We zijn als KBO samen met de gemeente Horst aan de Maas en ANWB met dit project begonnen. Met AutoMaatje kunnen we mensen helpen die wel vervoer nodig hebben, maar geen beroep kunnen doen op familieleden, vrienden of kennissen.’

Hoe veel of weinig iemand ook doet, alles telt

Stijgende lijn

En dat zijn er nogal wat. Sinds de oprichting op 1 oktober 2021 zijn er al honderden ritten verreden in Sevenum: 577 om precies te zijn. Lalieu ziet een stijgende lijn in het aantal klanten: ‘In de laatste maanden van 2021 hadden we 54 ritten, in 2022 waren het er 211 en in 2023 staat de teller tot nu toe al op 312 ritten.’ In Sevenum zijn op dit moment twee coördinatoren en veertien vrijwilligers actief die als chauffeur voor het AutoMaatje-project rijden. Iedereen die gebruik wil maken van de dienst, kan zich daarvoor aanmelden bij KBO. ‘Mensen die willen deelnemen krijgen een intake waarbij gekeken wordt of het verzorgen van ritten echt niet op een andere manier opgelost kan worden. Wanneer dat inderdaad het geval is, komen ze in het systeem en kunnen ze iedere werkdag tussen 9 en 12 uur naar een speciaal telefoonnummer bellen om een rit aan te vragen.’

Uiteenlopende redenen

Deelnemers bellen met uiteenlopende aanvragen, ziet Lalieu. ‘De één moet twee keer per week naar het ziekenhuis, de ander wil regelmatig op familiebezoek: alles kan. Iedereen betaalt 35 cent per kilometer. De betaling wordt in de auto voldaan en de chauffeur heeft altijd een kwitantieboekje bij zich. Deelnemers weten waar ze aan toe zijn, aangezien de ritprijs altijd vooraf wordt berekend en kenbaar gemaakt.’ Ook chauffeurs krijgen allemaal eerst een intake. Zo moeten vrijwilligers die zich aanmelden uiteraard in het bezit zijn van een APK-gekeurde auto en een rijbewijs, en er moet een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) over- handigd worden.

Wanneer er een goede klik is, kunnen deelnemers hun voorkeur voor een chauffeur opgeven

Vriendschapsband

‘Het is heel dankbaar werk om als chauffeur ritten te verzorgen’, vindt Lalieu. ‘Je hoort vaak de persoonlijkste verhalen en de zaken waar mensen mee worstelen. Vaak kun je dan een goed advies geven of even de hand op de schouder leggen: dat doet vaak al wonderen op een moeilijk moment. Het is heel liefdevol werk en je krijgt er ook echt veel voor terug.’ Het mooie vindt Lalieu dan ook dat er regelmatig een vertrouwens- of vriendschapsband wordt opgebouwd tussen chauffeur en deelnemer.

‘Wanneer er een goede klik is, kunnen deelnemers ook altijd hun voorkeur voor een chauffeur opgeven wanneer ze zich aanmelden voor een rit. Dat geeft dan ook weer een stuk extra waardering voor de betreffende chauffeur. Dat is iets moois om te merken voor onze vrijwilligers, die dit allemaal doen om een bijdrage te leveren aan de samenleving.’

Bert Billekens en zijn vrouw maken al anderhalf jaar gebruik van AutoMaatje in Sevenum. ‘Mijn vrouw kan niet meer lopen en autorijden, en ik heb nooit mijn rijbewijs gehaald’, vertelt de 88-jarige Billekens. ‘Voor ons is het dus vanaf onze eerste rit een geweldige uitkomst geweest. Mijn vrouw heeft een zware hernia, waardoor ze soms wel drie keer per week naar het ziekenhuis moet. Ook hebben we een heel grote familie. We zijn beiden onze vorige partner verloren, dus we hebben van vier kanten familie. Veel verjaardagen en bezoekjes, dus! Daarbij willen we ook regelmatig eens naar de winkel, en mijn vrouw gaat zo nu en dan naar haar hobbyvriendin en naar de kapper. Kortom: wij maken veel gebruik van AutoMaatje en zijn erg tevreden met de behulpzaamheid van alle vrijwilligers. We hebben alleen maar positieve ervaringen.’

Zingeving


AutoMaatje-chauffeur Peter Lalieu

Zelf vindt Lalieu zingeving in de kleinste dingen. ‘Zo begeleidde ik een oudere mevrouw eens naar de opticien. “Wat ga jij in de tussentijd doen?” vroeg ze me. “Ik ga gezellig met u mee en drink samen een kop koffie met u”, antwoordde ik. “Oh, wat fijn!” reageerde ze direct. Ze was haast verrast en we hebben het hartstikke gezellig gehad samen. Dit geldt absoluut niet alleen voor mij hoor; alle vrijwilligers die chauffeur zijn vanuit KBO zetten zich met hart en ziel in. Iedereen verdient een pluim.’

Waardering voor vrijwilligers

Daarom is het volgens Lalieu ook belangrijk om regelmatig met alle vrijwilligers samen te komen en waardering te uiten. ‘Zo hebben we eens per jaar een lunch met alle vrijwilligers, hoe veel of weinig iemand ook doet. Alles telt. Voorafgaand aan die lunch mogen KBO-leden ook een vrijwilliger van het jaar nomineren, die vervolgens door een onafhankelijke jury wordt verkozen. Met de vrijwilligers die aan het AutoMaatje-project deelnemen zetten we zo nu en dan weer even de puntjes op de i. Dan nemen we de laatste reglementen van de ANWB door of bespreken we problemen die zich kunnen voordoen.’ Zo moeten chauffeurs er bijvoorbeeld altijd op toezien dat alle kilometers worden betaald, óók wanneer een chauffeur het prima vindt om een paar euro te ‘laten zitten’. We moeten één lijn trekken, om niet de verkeerde verwachtingen te wekken.

Tijdens een rit ontstaan de mooiste gesprekken

Ook is het belangrijk dat chauffeurs de wat serieuzere problematiek weten te signaleren. Wanneer een chauffeur bijvoorbeeld merkt dat iemand erg eenzaam is, of wanneer er een zorgprobleem is, kan hij of zij dat melden bij één van de KBO-ouderenadviseurs. Dit zijn vrijwilligers die geschoold zijn op het naar boven halen van een probleem. Zij kunnen mensen ook doorverwijzen naar een organisatie die een deelnemer verder kan helpen, zoals het wijkteam.’

Lalieu hoopt dat in de toekomst alle zestien dorpen van de gemeente Horst aan de Maas zullen meedoen aan het AutoMaatje- project. In Grubbenvorst zijn de voorbereidingen in elk geval al in volle gang: ‘Er moeten nog wat formaliteiten geregeld worden, maar er staan daar twee coördinatoren en vijftien chauffeurs te springen om te beginnen. Een mooie ontwikkeling!’

ANWB AutoMaatje heeft inmiddels vestigingen in zo’n 120 gemeenten. In iedere gemeente of in ieder dorp is een andere stichting of vereniging verantwoordelijk voor de coördinatie en het bereid vinden van vrijwilligers. Op de website van ANWB AutoMaatje staat een handige landkaart waarop alle vestigingen te vinden zijn. Als uw gemeente daarbij zit, klikt u erop en verschijnen het e-mailadres en het telefoonnummer van de stichting of vereniging die in uw gemeente verantwoordelijk is. Zowel deelnemers als chauffeurs hoeven geen lid te zijn van de ANWB.